Christina Rossetti
gigatos | 1 lutego, 2022
Streszczenie
Christina Georgina Rossetti (5 grudnia 1830 – 29 grudnia 1894) była angielską pisarką wierszy romantycznych, dewocyjnych i dla dzieci, w tym „Goblin Market” i „Remember”. Napisała również słowa dwóch kolęd dobrze znanych w Wielkiej Brytanii: „In the Bleak Midwinter”, później ustawiony przez Gustav Holst, Katherine Kennicott Davis, i Harold Darke, i „Love Came Down at Christmas”, również ustawiony przez Darke i innych kompozytorów. Była siostrą artysty i poety Dante Gabriela Rossettiego i pojawia się na kilku jego obrazach.
Christina Rossetti urodziła się na Charlotte Street (obecnie Hallam Street) w Londynie, jako córka Gabriele Rossetti, poety i politycznego wygnańca z Vasto, Abruzzo, Włochy, od 1824 roku i Frances Polidori, siostry przyjaciela i lekarza Lorda Byrona, Johna Williama Polidori. Miała dwóch braci i siostrę: Dante Gabriel stał się wpływowym artystą i poetą, a William Michael i Maria oboje zostali pisarzami. Christina, najmłodsze i żywe dziecko, podyktowała matce swoje pierwsze opowiadanie, zanim jeszcze nauczyła się pisać.
Rossetti był edukowany w domu przez matkę i ojca, poprzez dzieła religijne, klasyków, bajki i powieści. Rossetti zachwycała się twórczością Keatsa, Scotta, Ann Radcliffe i Matthew Lewisa. Wpływ dzieł Dantego Alighieri, Petrarki i innych włoskich pisarzy wypełnił dom i wpłynął na późniejsze pisarstwo Rossetti. Ich dom był otwarty dla odwiedzających go włoskich uczonych, artystów i rewolucjonistów. Rodzinne domy w Bloomsbury przy 38, a później 50 Charlotte Street były w zasięgu ręki od Madame Tussauds, londyńskiego zoo i nowo otwartego Regent”s Park, który regularnie odwiedzała. W przeciwieństwie do swoich rodziców, Rossetti była w dużej mierze dzieckiem Londynu i wydawało się, że szczęśliwym.
W latach czterdziestych XIX wieku jej rodzina borykała się z problemami finansowymi spowodowanymi pogorszeniem się stanu zdrowia fizycznego i psychicznego ojca. W 1843 r. zdiagnozowano u niego uporczywe zapalenie oskrzeli, prawdopodobnie gruźlicę, i groziła mu utrata wzroku. Zrezygnował z posady wykładowcy w King”s College i choć żył jeszcze 11 lat, cierpiał na depresję i nigdy już nie był w pełni sił fizycznych. Matka Rossettiego zaczęła uczyć, aby utrzymać rodzinę, a Maria została guwernantką, co było perspektywą, której Christina Rossetti się obawiała. W tym czasie jej brat William pracował dla Urzędu Akcyzowego i Gabriel był w szkole artystycznej, pozostawiając Christina coraz bardziej odizolowany w domu. Kiedy miała 14 lat, przeszła załamanie nerwowe i opuściła szkołę. Potem nastąpiły ataki depresji i związane z tym choroby. W tym okresie ona, jej matka i jej siostra stały się zaabsorbowane w ruchu anglo-katolickim, który rozwinął się w Kościele Anglii. Religijna pobożność odegrała w jej życiu ważną rolę.
W późnych latach młodzieńczych Rossetti zaręczyła się z malarzem Jamesem Collinsonem, pierwszym z trzech zalotników. On, podobnie jak jej bracia Dante i William, był członkiem-założycielem awangardowego Bractwa Prerafaelitów, założonego w 1848 roku. Zaręczyny zakończyły się w 1850 roku, gdy przeszedł na katolicyzm. W 1853 roku, kiedy rodzina miała problemy finansowe, Christina pomogła matce w utrzymaniu szkoły we Fromefield, Frome, ale nie odniosła ona sukcesu. Na domu umieszczono tablicę pamiątkową. W 1854 r. para wróciła do Londynu, gdzie zmarł ojciec Christiny. Później związała się z lingwistą Charlesem Cayleyem, ale odmówiła poślubienia go, również z powodów religijnych. Trzecią ofertę złożył jej malarz John Brett, którego również odrzuciła.
Rossetti zasiadała do kilku obrazów Dantego Gabriela Rossettiego. W 1848 roku, usiadła za Matkę Boską w jego pierwszym ukończonym obrazie olejnym, Dziewczęcość Marii Dziewicy, i pierwszym dziele, które podpisał inicjałami „PRB”, później ujawnionymi jako oznaczające Bractwo Prerafaelitów. W następnym roku była modelką do jego obrazu Zwiastowanie, Ecce Ancilla Domini. Wers z jej wiersza „Who shall deliver me?” stał się inspiracją dla obrazu Fernanda Khnopffa zatytułowanego I lock my door on myself. W 1849 roku ponownie ciężko zachorowała na depresję, a około 1857 roku przeżyła wielki kryzys religijny.
Od 1842 roku Rossetti zaczął wypisywać i datować swoje wiersze. Większość z nich naśladowała jej ulubionych poetów. W 1847 roku zaczęła eksperymentować z formami wierszowymi, takimi jak sonet, hymn i ballada, czerpiąc narrację z Biblii, ludowych opowieści i żywotów świętych. Jej wczesne utwory często medytują nad śmiercią i stratą w tradycji romantycznej. Jej pierwsze dwa opublikowane wiersze to „Death”s Chill Between” i „Heart”s Chill Between”, w czasopiśmie Athenaeum w 1848 roku. Pseudonimu „Ellen Alleyne” używała w czasopiśmie literackim „The Germ”, wydawanym przez prerafaelitów od stycznia do kwietnia 1850 roku i redagowanym przez jej brata Williama. Był to początek jej publicznej kariery.
Bardziej krytyczne refleksje Rossettiego na temat ruchu artystycznego, który zapoczątkował jego brat, zostały wyrażone w wierszu „In the Artist”s Studio” z 1856 roku. Zastanawia się w nim nad oglądaniem wielu obrazów tego samego modela. Dla Rossettiego wyidealizowana wizja postaci modela zaczyna przytłaczać jego pracę, aż do momentu, gdy „każde płótno oznacza
Pierwszy zbiór Rossetti, Goblin Market and Other Poems, ukazał się w 1862 roku, gdy miała 31 lat. Został on szeroko doceniony przez krytyków, którzy uznali ją za czołową poetkę tamtych czasów. Chwalili ją Gerard Manley Hopkins, Algernon Swinburne i Tennyson, a po śmierci Elizabeth Barrett Browning w 1861 roku została uznana za jej naturalną następczynię. Tytułowy poemat, jeden z jej najbardziej znanych, pozornie opowiada o perypetiach dwóch sióstr z goblinami, ale krytycy widzieli w nim alegorię pokusy i zbawienia, komentarz do wiktoriańskich ról płciowych i kobiecej agencji, a także dzieło erotycznego pożądania i społecznego odkupienia. Rossetti pracował dobrowolnie w latach 1859-1870 w domu dobroczynności St Mary Magdalene w Highgate, schronieniu dla byłych prostytutek. Sugeruje się, że Goblin Market mógł być inspirowany przez „upadłych kobiet”, które poznała. Istnieją paralele z The Rime of the Ancient Mariner Samuela Taylora Coleridge”a w religijnych tematach pokusy, grzechu i odkupienia przez zastępcze cierpienie. Swinburne w 1883 roku zadedykował Rossettiemu A Century of Roundels, jako że sama przyjęła jego formę ronda w wielu wierszach, na przykład w Wife to Husband. Była ambiwalentna wobec prawa wyborczego dla kobiet, ale wielu doszukało się w jej twórczości wątków feministycznych. Sprzeciwiała się niewolnictwu w Stanach Zjednoczonych, okrucieństwu wobec zwierząt w powszechnej wiwisekcji i wykorzystywaniu dziewcząt w nieletniej prostytucji.
Rossetti utrzymywała szerokie grono przyjaciół i korespondentów, a do końca życia pisała i publikowała głównie dewocjonalia i poezję dla dzieci. W 1892 roku napisała The Face of the Deep, książkę z prozą dewocyjną, a w 1893 roku nadzorowała powiększone wydanie Sing-Song.
W późniejszych dekadach życia Rossetti cierpiała na zdiagnozowaną w 1872 roku nadczynność tarczycy – chorobę Gravesa, która na początku lat 70. ubiegłego wieku prawie zakończyła się śmiercią. W 1893 roku zachorowała na raka piersi. Guz został usunięty, ale we wrześniu 1894 roku nastąpił nawrót choroby.
Christina Rossetti zmarła 29 grudnia 1894 roku i została pochowana w Nowy Rok 1895 w grobie rodzinnym na zachodniej stronie Highgate Cemetery. Tam dołączyła do ojca, matki i Elizabeth Siddal, żony swojego brata Dantego Gabriela. Jej brat William został tam również pochowany w 1919 roku, podobnie jak prochy czterech kolejnych członków rodziny.
Na fasadzie 30 Torrington Square, Bloomsbury, znajduje się kamienna tablica oznaczająca jej ostatni dom, w którym zmarła.
Popularność Rossettiego za życia nie dorównywała tej, jaką cieszyła się jej współczesna Elizabeth Barrett Browning, ale jej pozycja po śmierci pozostała silna. Jej popularność spadła na początku XX wieku w związku z modernizmem, ale uczeni zaczęli badać freudowskie tematy w jej twórczości, takie jak represja religijna i seksualna, sięgając po osobiste, biograficzne interpretacje jej poezji. Akademicy badający jej twórczość w latach 70. poza liryczną słodyczą dostrzegli mistrzostwo prozodii i wersyfikacji. Feministki uznały ją za symbol ograniczonego kobiecego geniuszu i liderkę wśród XIX-wiecznych poetek. Jej pisma wywarły silny wpływ na takich pisarzy, jak Ford Madox Ford, Virginia Woolf, Gerard Manley Hopkins, Elizabeth Jennings i Philip Larkin. Krytyk Basil de Sélincourt nazwał ją „naszą największą kobietą poetką… nieporównywalnie największą rzemieślniczką… prawdopodobnie w pierwszej dwunastce mistrzów angielskiego wiersza”.
Świąteczny poemat Rossettiego „In the Bleak Midwinter” stał się szeroko znany w świecie anglojęzycznym po jej śmierci, gdy został zaaranżowany jako kolęda przez Gustava Holsta, a później przez Harolda Darke”a. Jej wiersz „Love Came Down at Christmas” (1885) również został szeroko zaaranżowany jako kolęda.
Brytyjscy kompozytorzy otwarci na wiersze Rossettiego to m.in. Alexander Mackenzie (Three Songs, op. 17, 1878), Frederick Cowen, Samuel Coleridge-Taylor (Six Sorrow Songs, op. 57, 1904), Hubert Parry, Hope Squire, W 1918 roku John Ireland ułożył osiem wierszy z jej Sing-Song: A Nursery Rhyme Book do muzyki w swoim cyklu pieśni Mother and Child. Wiersz „Song” był inspiracją dla Beara McCreary”ego do napisania jego kompozycji When I Am Dead, opublikowanej w 2015 roku. Dwa z wierszy Rossettiego, „Where Sunless Rivers Weep” i „Weeping Willow”, zostały ustawione na muzykę przez Barbarę Arens w jej All Beautiful & Splendid Things: 12 + 1 Piano Songs on Poems by Women (2017, Editions Musica Ferrum). Rossetti”s „Love is Like a Rose” został ustawiony na muzykę Constance Cochnower Virtue; „Love Me, I Love You” został ustawiony na muzykę Hanna Vollenhoven; i „Song of the Dawn” został ustawiony na muzykę Elise Fellows White.
W 2000 roku, jako jeden z wielu projektów milenijnych w całym kraju, na terenie dawnego North Hill House we Frome umieszczono kamień poetycki. Na jednej stronie znajduje się fragment jej wiersza „What Good Shall My Life Do Me”: „Miłość oświetla słońce: miłość przez ciemność
W 2011 roku Rossetti był tematem audycji In Our Time w Radio 4.
Tytuł powieści J.K. Rowling Wołanie kukułki (2013) nawiązuje do wersu wiersza Rossettiego A Dirge.
Christina Rossetti jest upamiętniona w kalendarzu Kościoła Anglii w dniu 27 kwietnia.
Przeczytaj także: biografie-pl – Karol Otyły
Źródła
Źródła
